Sosyal fobi (sosyal anksiyete bozukluğu), kişinin sosyal durumlarda aşırı kaygı, eleştirilme korkusu ve utanç duyma endişesi yaşadığı bir anksiyete bozukluğudur.
Sosyal fobi, bireylerin sosyal ortamlarda kendilerini rahatsız hissetmelerine ve olumsuz bir değerlendirmeye maruz kalma korkusuna yol açan anksiyete durumudur. Bu durum, kişinin başkaları tarafından nasıl algılanacağına dair yoğun bir endişe taşımasına sebep olur. Sosyal fobisi olan kişiler, sosyal etkinliklerden kaçınabilir, sahne korkusu yaşayabilir veya yabancılarla iletişim kurmaktan çekinebilirler. Belirtileri arasında titreme, terleme, nefes darlığı ve kalp atışlarının hızlanması gibi fiziksel tepkiler de yer alır. Sosyal fobi, bireyin günlük yaşamını, ilişkilerini ve kariyerini olumsuz etkileyebilir ve tedavi edilmediğinde yaşam kalitesini önemli ölçüde azaltabilir. Tedavi yöntemleri arasında terapi, ilaçlar ve destek grupları yer alabilir.
Sosyal Fobi Belirtileri
Fiziksel Belirtiler
- Yüz kızarması ve sıcak basması
- Ellerde titreme veya terleme
- Kalp çarpıntısı veya göğüste sıkışma
- Nefes darlığı veya boğulma hissi
- Mide bulantısı veya karın ağrısı
- Baş dönmesi veya bayılma hissi
Duygusal ve Bilişsel Belirtiler
- “Rezil olacağım” veya “Aptal gibi görüneceğim” düşünceleri
- Başkalarının kendini yargıladığını hissetme
- Sosyal performansla ilgili sürekli endişe (örn: toplantıda konuşma, yemek yerken izlenme)
- Kaygıyı kontrol edemeyeceği korkusu
- Geçmiş sosyal başarısızlıkları sürekli hatırlama
Sosyal Fobi Kaçınma Davranışları
- Sosyal etkinlikleri iptal etme veya katılmama
- Göz teması kurmaktan kaçınma
- Grup sohbetlerinde konuşmamak için sessiz kalma
- Telefon görüşmelerinden kaçınma
- Umumi tuvalet veya asansör gibi ortak alanlardan uzak durma
Sosyal Fobi Davranışsal İpuçları
- Konuşurken ses titremesi veya hızlı konuşma
- Aşırı hazırlık yapma (örn: basit bir soruya bile yanıtı ezberleme)
- Alkol veya sakinleştirici ilaçlarla kaygıyı bastırma çabası
- Sosyal ortamlarda “güvenli kişi”ye yapışma (örn: bir arkadaşın yanından ayrılamama)
Sosyal Fobinin Günlük Yaşama Etkileri
- İş veya okulda performans düşüklüğü
- Yeni insanlarla tanışamama ve yalnızlık
- Kariyer fırsatlarını kaçırma (örn: sunum yapamama)
- Depresyon veya madde kullanımı gibi ek psikolojik sorunlar
Sosyal Fobi Terapi Tedavi Yöntemleri
Sosyal fobi tedavi yöntemleri arasında psikoterapi, ilaç tedavisi ve destek grupları bulunmaktadır. En yaygın tedavi, bilişsel davranışçı terapidir (BDT) ve bireylerin olumsuz düşünce kalıplarını değiştirmeyi hedefler. Özellikle psikoterapi ile birlikte kullanıldığında ve psikiyatrist tarafından uygun görüldüğünde, İlaç tedavisi de etkili olabilir. Destek grupları, deneyimlerin paylaşılmasıyla duygusal destek sunar. Tedavi sürecinde bireylerin terapistleriyle işbirliği yapmaları ve aktif katılım göstermeleri önemlidir.
Sosyal fobi Nasıl Yenilir
Sosyal fobiyi yenmek için birkaç adım izlenebilir:
Farkındalık Geliştirme: Kişi önce kendi korkularını ve kaygılarını tanımalı, bu durumun nedenlerini anlamalıdır. Korkunun 현실den ne kadar uzak olduğunu kavramak, önemli bir ilk adımdır.
Profesyonel Destek Alma: Psikolog veya psikiyatrist gibi uzmanlarla çalışmak, etkili bir tedavi yöntemi olabilir. Konya Mentaliz Psikoloji uzman klinik psikolog tarafından da uygulanan, bilişsel davranış terapisi (BDT) gibi terapiler, sosyal fobi üzerinde oldukça etkilidir.
Maruz Kalma Terapisi: Korkulan sosyal durumlarla kademeli olarak yüzleşmek, bu korkunun üstesinden gelmenin bir yoludur. İlk olarak daha az kaygı veren durumlarla başlamak ve zamanla daha zorlayıcı olanlara geçmek faydalı olabilir.
Gevşeme Teknikleri: Nefes egzersizleri, meditasyon ve mindfulness gibi teknikler, kaygıyı azaltmaya yardımcı olabilir.
Olumlu Düşünme: Negatif düşünceleri tanımak ve bunları olumlu olanlarla değiştirmek, kişinin kendine olan güvenini artırabilir.
Destek Gruplarına Katılma: Benzer sorunları yaşayan kişilerle bir araya gelmek, duygu paylaşımı yapmak ve destek almak faydalı olabilir.
Sosyal fobiyi yenmek zaman alabilir, ancak sürekli uygulama ve uzmandan düzenli olarak psikolojik destekle bu durumun üstesinden gelinmesi mümkündür. Önemli olan, küçük adımlarla ilerlemektir.
Konya’da Sosyal Fobi Terapi Tedavisi
Konya Mentaliz Psikoloji, alanında uzman Konya psikolog kadrosuyla, bilişsel davranışçı terapi yöntemi ile danışanlarının sosyal fobilerini yenmeleri ve yaşam kalitelerini artırmaları için profesyonel olarak terapi desteği vermektedir. Yüz yüze veya online terapiler hakkında detaylı bilgi ve randevu için lütfen bizimle iletişime geçmekte geç kalmayınız.
