SINAVLARA ÇALIŞMA TAKTİKLERİ
EN İYİ DERS NOTU TUTMA STRATEJİSİ NEDİR?
Sınıfta ders dinlerken muhtemelen not tutuyorsunuzdur. Peki en iyi sistem veya stratejiyi kullandığınıza emin misiniz? Not tutmak gibi belirli davranışları incelerken psikologlar belli bir araştırma sorusu sorarlar: Sınavlarda başarılı olmak için hangi not tutma stratejisi en iyisidir? Bir araştırmacı bu soruya davranışsal ve bilişsel yaklaşımların bir birleşimini kullanarak cevap verdi. Bu ilginç çalışmada psikolojinin dört hedefinin nasıl kullanıldığına dikkat edin. Çalışma, davranışın tanımlanması olan birinci hedef ile başlıyor.
1. Hedef: Davranışın Tanımlanması
Araştırmacılar üniversite öğrencilerini üç gruba ayırdılar. Her bir gruba ders notu tutmak için farklı bir yöntem veya strateji verildi: Notları gözden geçirmek, notları özetlemek ve notlar hakkındaki soruları cevaplamak.
A. Notları Gözden Geçirmek: Öğrencilerin büyük bir kısmının kullandığı strateji, öğretmenin söylediği şeylerin mümkün olduğu kadar çoğunu yazmaktır. Sınavdan önce de sınıfta iyi not tuttuklarını ümit ederek tuttukları notları gözden geçirirler.
B. Notları Özetlemek: Öğrenciler her zamanki gibi not tuttular, ancak dersten sonra tuttukları notları kullanarak derste anlatılanları kendi kelimeleri ile özetlediler. Öğrencilere konu başlıklarını nasıl tespit edecekleri ve bunun hakkında kendi kelimeleri ile nasıl bir cümle yazacakları öğretildi. Sonra bir alt başlık belirlediler ve bunu ana başlığa bağlayan bir cümle yazdılar. Bu cümleler birleştiğinde dersin, öğrencinin kendi kelimeleri ile yazılmış bir özeti oluştu.
C. Notlar Hakkındaki Soruları Cevaplamak: Öğrenciler her zamanki gibi not tuttular, ancak dersten sonra tuttukları notları kullanarak derste anlatılan konular hakkında sorular sorup cevaplandırdılar. Öğrencilere 13 genel soruluk bir test verildi, örneğin: …’nın ana fikri nedir? … yapmak için …’i nasıl kullanırsın? …’e örnek nedir? … ile … arasındaki fark nedir? Öğrenciler bu sorulara kendi ders notlarını kullanarak cevap verdiler. Öğrenciler bu üç not tutma stratejisinden belli bir tanesini bir süre kullandıktan sonra, banda kaydedilmiş bir dersi izlediler ve not tutmak için üzerinde çalıştıkları stratejiyi kullandılar.
2. Hedef: Davranışı Açıklamak
Bütün gruplar banda kaydedilmiş dersi izledikten bir hafta sonra sınava girdiler. Araştırmacılar not tutup notlar hakkında sorular soran öğrencilerin, diğer iki stratejiyi kullanan öğrencilere göre daha çok bilgiyi hatırlayabildiğini açıkladılar.
Ortalama Sınav Puanı: Notları gözden geçirmek (%34), notları özetlemek (%45), notlar hakkındaki soruları cevaplamak (%51)
3. Hedef: Davranışı Önceden Kestirmek
Araştırmacılar bu sonuçlara dayanarak, not tutma ve soru cevaplamayı birleştiren stratejiyi kullanan öğrencilerin, alışıla gelmiş biçimde not tutan ve yazdıklarını gözden geçiren öğrencilere göre çok daha fazla bilgi hatırlayacağını ve sınavlarda daha başarılı olacağını kestiriyor.
4. Hedef: Davranışın Kontrol Edilmesi
Daha iyi not tutma stratejisini benimseyerek öğrencilerin daha iyi sınav sonuçları alması mümkün. En iyi strateji ise tutulan notlar üzerine genel sorular sormak ve kendi cümlelerimizle cevaplamak. Kısa sürede öğrenilen bu strateji, başarıyı yükseltecektir. Bunun gibi araştırmalar, sınav performansının iyi bir not tutma stratejisiyle iyileştirilebileceğini gösteriyor.
DERS ÇALIŞMA ALIŞKANLIKLARININ GELİŞTİRİLMESİ
Üniversite birinci sınıf öğrencileri arasında yapılan bir ankette öğrencilerin %57’si ders çalışma alışkanlıklarının pek olmadığını, %54’ü ise zamanlarını iyi yönetme konusunda sorunlar yaşadıklarını belirtmiş. Her iki sorunla da başa çıkmak için bazı yöntemleri ele alacağız. İlk olarak ders çalışma alışkanlıklarını geliştirmenin yolları ile başlayalım.
Ortak Şikayet: Öğrencilerin sınavlardan sonra en çok dile getirdikleri şikayet şudur: “Bütün kitabı okudum, notlarımı gözden geçirdim ama yine de düşük not aldım.” Bu şikayet öğrencilerin sınava hazırlanırken en çok yaptıkları hataya işaret etmektedir. Öğrenciler ellerindeki malzemeyi okumak yerine sadece üstünden geçtikleri için, konuyu bildikleri hissine kapılıyor. Örneğin, altı modern yaklaşım tarihi yaklaşımlar; psikolog, klinik psikolog ve psikiyatr arasındaki farkları okudunuz. Bu malzemeyi okuduktan sonra bu konuları bildiğiniz hissine kapılabilirsiniz. Ancak araştırmacılar bazı şaşırtıcı gerçekleri ortaya çıkardılar: Öğrencilerin bir konuyu iyi bildiklerini düşünmeleri ile sınavda gösterilen performans arasında hiçbir bağlantı yok.
Zayıf Yargı: Öğrencilerin neyi bildikleri konusunda zayıf bir yargıya sahip olmalarının sebebi, kararlarını neyi gerçekten hatırladıkları yerine neleri genel olarak bildikleri temelinde vermeleridir. Örneğin, altı yaklaşımı genel olarak hatırlayabilirsiniz. Ancak sınavda isim ve tanım gibi belirli bilgiler istenecektir. Bir sınava ne kadar hazırlıklı olduğunuza karar vermenin en iyi yöntemlerinden bir tanesi, kendi kendinize sorular sormak ve belirli sorulardan geribildirim almaktır. Mesela, altı yaklaşımı sıralayıp tanımlarını yapabilir misiniz?
Zaman Yönetimi: Öğrencilerin ortak sorunlarından bir tanesi de zaman yönetimidir; daha açık bir şekilde ifade etmek gerekirse, ellerindeki ders malzemelerine çalışmak için ne kadar zamana ihtiyaç duyduklarını kestirememeleridir. Örneğin, araştırmacılar öğrencilerin %50’sinin, verilen görevleri her defasında, gerçekte bitireceği süreden daha önce bitireceğini sandığını tespit ettiler. Sorunun bir parçası da öğrencilerin daha zor konulara çalışmak için daha fazla zaman ayırmamasıdır. Araştırmacılar daha zor konuya çalışmak için daha fazla zaman ayırmayı planlayan öğrencilerin o konuyu hatırlama şansının daha yüksek olduğunu tespit ettiler. Daha iyi zaman yönetimi sağlamanın bir yolu da hedeflerin doğru belirlenmesidir.
HEDEFLERİN BELİRLENMESİ
Sizce aşağıdaki hedeflerden hangisi, ders çalışma sürenizi daha verimli hale getirip sınav başarınızı yükseltir?
1-) Haftada 10 saat veya daha fazla çalışmak gibi bir “zaman hedefi” belirleyin ve dönem boyunca ders çalışma saatlerinizi takip edin.
2-) Çok çalışıp program içinde kalmak gibi “genel bir hedef” belirleyin ve dönem içinde bu hedefe ulaşmaya çalışın.
3-) Her modüldeki özet testi sorularının %80’ini doğru yanıtlamak gibi “belirli bir performans hedefi” belirleyin.
Bu üç hedeften hangisinin daha etkili bir ders çalışma sağladığını belirlemek için araştırmacılar üç ayrı öğrenci grubuna kendi başlarına çalışırken kendilerine zaman hedefi, genel hedef veya belirli performans hedefi belirlemelerini söyledi. Araştırmanın devamında kendine belirli performans hedefi koyan öğrencilerin sınavda zaman hedefi veya genel hedef belirleyen öğrencilerden daha başarılı olduğunu tespit ettiler. Yani, eğer ders çalışma becerinizi geliştirmek istiyorsanız ders çalışmaya ayırdığınız zamana odaklanmaktan vazgeçip her hafta belirli bir performans hedefine ulaşmaya konsantre olmalısınız. Örneğin, birinci hafta için belirlediğiniz hedef özet testlerinin %80’ini doğru cevaplamak olabilir. Bu hedefe ulaştıktan sonra soruların %90’ını doğru yanıtlamayı hedefleyebilirsiniz. Zaman hedefinden çok, performans hedefi belirlemek daha iyi zaman yönetiminin anahtarıdır. Şimdi göreceğiniz üzere, kendinizi motive etmenin yollarından bir tanesi de kendinizi doğru zamanlarda ödüllendirmektir.
KENDİNİZİ ÖDÜLLENDİRİN
Konya da danışanlarımızda da karşılaştığımız, öğrencilerin yaşadığı sorunlardan bir tanesi de motive olamamak veya motivasyonu sürdürememektir. Soruların %80’ini doğru yanıtlamak gibi belirli bir hedefe ulaştığınız zaman kendinizi ödüllendirmek, bu sorunu çözmek için uygun bir yöntemdir. Ödül, özel bir hediye (örneğin; bir CD, yemek, sinema, veya arkadaşlarla vakit geçirmek gibi) veya kendinizi taktir etmek (örneğin; “gerçekten çok iyiyim” veya “sınavda başarılı olacağım” gibi bir cümle) olabilir. Kendinizi ödüllendirmek (kendini pekiştirme), performansı geliştirmenin iyi bir yöntemidir.
NOT TUTMAK
Performansınızı geliştirmenin bir başka yöntemi de not tutmaktır. Öğrenciler not tutarken genelde iki hata yaparlar. Birincisi, öğretmenin dediği her şeyi yazmaya çalışırlar ki bu imkansızdır ve sadece kafanızın karışmasına yol açar. Diğeri ise anlamadıkları terim ve kavramları daha sonra ezberleyerek öğrenmek ümidi ile mekanik olarak yazmaktır ki bu da çok zordur. Araştırmacıların iyi not tutmak için bazı önerileri var.
1-) Bilgiyi kendi cümleleriniz ile yazın. Bu yaklaşım, konuyu anlamanıza ve hatırlama şansınızın artmasına yardımcı olur.
2-) Başlıklar ve ana hatlarıyla özet formatını kullanın. Bu yöntem, bilgileri daha iyi organize etmenize ve hatırlamanıza yardımcı olur.
3-) Yeni dersleri veya konuları daha önceden bildiğiniz konular ile bağdaştırmaya çalışın. Yeni bilgileri, halihazırda bildiğiniz bilgilerle ilişkilendirmek, hatırlamanızı kolaylaştırır.
4-) Kendi kendinize …’nın ana fikri nedir? …’e örnek nedir? daha önce öğrendiklerimizle ne şekilde bağlantılıdır? gibi sorular sorarak not tutma becerinizi geliştirebilirsiniz. Cevapları kendi cümlelerinizle yazmak, konuyu hatırlama şansınızı yükseltir.
Çok iyi notlar tutmanıza ve kendinize performans hedefleri belirlemenize rağmen, öğrencilerin %30-70’inin yaptığı gibi çalışmanızı erteler ve geciktirirseniz en iyi planlarınız bile sonuç vermez. Ertelemenin ardında yatan sebepleri daha önce de ele almıştık. Şimdi ise bunun üstesinden gelmenin yollarını görelim.
ERTELEMEYİ DURDURMAK
Bazı öğrenciler verilen metinleri okumak, sınava hazırlanmak veya makale yazmak gibi görevleri o kadar zor bulurlar ki çalışmaya bir türlü başlayamazlar. Eğer erteleme sorununuz varsa başlamak için üç şey yapabilirsiniz.
1-) Aşırı bunaltıcı görünebilen -30 sayfa okunacak veya iki sınava girilecek- final hedeflerini düşünmekten vazgeçin.
2-) Final hedefini, gerçekleştirilmesi daha kolay olan küçük hedeflere bölün. Birinci küçük hedef üzerinde çalışmaya başlayın, onu tamamlayınca ikinci küçük hedefe yönelin. Bütün küçük hedefleri bitirene kadar devam edin.
3-) Küçük hedeflerinizin her birine ulaşmak için gerçekçi bir program hazırlayın. Bu program, çalışmanızın zamanı ve yeri ile o çalışmada ne başarmak istediğinizi göstermelidir. Günlük programınıza uymak ve hedefinize ulaşmak için çeşitli pekiştiriciler kullanın.
Herkes biraz erteler ama ödev veya sınav gibi belirli tarihleri olan projeleri sürekli ertelerseniz bu durum bir sorun haline gelir. Ertelemeyi durdurmak için profesyonellerin tavsiyelerini dinleyin: Programlı olun, hedef belirleyin ve kendinizi ödüllendirin. Eğer denenmiş olan bu üç yöntemi, ders çalışma becerilerinizi geliştirmek için kullanırsanız başarılı bir öğrenci olma şansınızı yükseltirsiniz.
Ders Çalışma Yöntemlerinde Psikolojik Destek
Sınava çalışma yöntemleri uygulamak için psikolojimiz de çok önemlidir. Konya’da sınava çalışma yöntemlerini uygulama noktasında, danışanlarımız, Mentaliz psikoloji uzman psikolog desteği ile motivasyonunu, inancını artırarak daha verimli sonuçlar alabilmektedir. Psikolojik ruh halinizin, ders çalışma yöntemlerini uygulama da önemi büyüktür.
Konya da derslere çalışma yöntemleri verimli bir şekilde uygulayabilmek için, psikolojik yardım konusunda uzman kinik psikolog ve danışmanlarımızdan, yüz yüze ve online olarak profesyonel destek almak için Mentaliz Psikolojik Danışmanlık Merkezimizden RANDEVU alabilir, WhatsApp ve mail formu ile iletişime geçebilirsiniz.
İlgili Bağlantılar
- Sınav Kaygısı Konya
- Sınav Kaygısı Belirtileri Konya
- Sınav Korkusu ve Çeşitli Yaklaşımlar
- Kaygı Terapisi Konya
